Afbeelding bij artikel
onderwijsvastgoed dag
woensdag 30 september 2020
Body tekst

Toekomstbestendige onderwijshuisvesting; als iedere stap telt

Blog van Marco van Zandwijk - Een terugblik op de onderwijsvastgoed dag 2020

Dat er opgaven liggen op het gebied van de onderwijshuisvesting behoeft geen uitleg. De noodzaak om alle opgaven in samenhang te gaan bekijken groeit. Om dit te bereiken is het nodig te zoeken naar manieren van werken en denken waarbij de werelden van beleid (o.a. klimaatakkoord) en bouwen (o.a. aanbestedingsvorm) meer fungeren als verlengstuk van elkaar. Het open staan voor een andere aanpak, integrale benadering en nieuwe technieken kan daarbij helpen.  

Interessant om te zien hoe de verschillende sprekers op de Onderwijsvastgoed Dag van 23 september jl. ieder op hun eigen wijze een invulling gaven aan het werken aan toekomstbestendige huisvesting voor het onderwijs. Er bestaat geen ‘gouden tip’ om deze opgave succesvol in te vullen. Wel zijn er diverse perspectieven die opdrachtgevers en opdrachtnemers kunnen meenemen in het door hen te doorlopen proces.

Op basis van deze dag kom ik tot de volgende perspectieven:

  • De continue aandacht voor de veranderende functie en betekenis van het leren
  • Integrale benadering Duurzaamheid, Gezondheid en Gebruikerstevredenheid
  • Belang van goed opdrachtgever- en opdrachtnemerschap
  • Vroegtijdige raadpleging expertise en meedenkkracht
  • De kansen voor transformatie en renovatie van bestaande schoolgebouwen
  • De benodigde stap van energiebesparing naar CO2 besparing
  • Het zoeken naar vormen van financierbaarheid; de stap van BENG naar ENG

Veranderende kijk op leerproces

Naast alle aandacht voor de techniek, de stenen en het klimaat was er ook aandacht voor de maatschappelijke functie en betekenis van het onderwijs, de jeugdzorg en kinderopvang binnen een wijk. Als Adrie Groot, bestuurder stichting Blosse, als eerste spreker over een optimale ontwikkelomgeving voor kinderen spreekt, vraagt hij de stenen en het geld te vergeten. Want zo redeneert hij deze leiden af van een visie op het leren en ontmoeten. Als bestuurder wijst hij op de snel veranderende wereld en de manier waarop het onderwijs daarin meebeweegt. Het idee dat een kind leert in een lokaal van 8:30 tot 14:30 uur is volgens hem achterhaald. Het leerproces begint al op het moment dat een kind wakker wordt. Met corona hebben wij mogen ontdekken dat ook de onderwijssector in staat is het onderwijs ook echt anders te gaan organiseren. Het leren beter faciliteren dat is wat hem betreft de uitdaging naar de toekomst toe.

Handelingsperspectief bij realisatie klimaatdoelen
Naast maatschappelijke vraagstukken rondom het onderwijs ligt er ook een in te vullen opgave ten aanzien van het klimaatbeleid. Zo wees Rinus Vader, Royal Haskoning in zijn bijdrage op het handelingsperspectief dat gemeenten en schoolbesturen nodig zullen hebben om van de verduurzamingsopgave concreet werk te maken. Een energieambitie is pas te realiseren wanneer er inzicht bestaat in te treffen maatregelen op instellingsniveau.

Scholen op Koers naar 2030

Onze presentatie door Marion Breg, projectleider Scholen op Koers, sloot daar mooi op aan. Samen met Marten Middendorp van Republiq ging zij in op inzicht in de huisvestingsopgave vanuit openbare data. Zij lichtte het dashboard verduurzaming onderwijs toe waar gemeenten en schoolbesturen inzicht krijgen in wat hun opgave vanuit het Klimaatakkoord is op lokaal niveau. Het dashboard is een doorontwikkeling van de Sectorale Routekaarten die Republiq heeft ontwikkeld in opdracht van de VNG.

Marion nam de aanwezigen mee in de dashboards van gemeente Zeist. Deze gemeente heeft de ambitie om in 2030 van al het maatschappelijk vastgoed, waar zij volledig eigenaar van is, nul op de meter te hebben. Voor al het andere maatschappelijke vastgoed en de onderwijsgebouwen is dat 2050. Het dashboard geeft gemeente Zeist het benodigde inzicht en overzicht om met deze ambitie concreet aan de slag te gaan.

Kortom

Al met al was het een inspirerende dag waar veel aan bod is geweest. Het open staan voor een andere aanpak, integrale benadering en nieuwe technieken draagt bij om te werken aan toekomstige onderwijshuisvesting. Dat daarbij iedere stap telt klinkt misschien zwaar maar hoe fijn is het om te weten dat u de juiste stappen zet.

Wilt u inzicht in de situatie in uw gemeenten? Vraag hier uw eigen inloggegevens aan!