Energieverbruik KSE daalt langzaam maar zeker

Door een goede strategie gaat het energieverbruik van de KSE uit Etten-Leur langzaam maar zeker omlaag. In het mega grote schoolgebouw zijn energiebesparende maatregelen al ruim vijftien jaar een structureel onderdeel van het MJOP. Bij grote verbouwingen wordt van de gelegenheid gebruik gemaakt om op dat gebied stappen te zetten. Met resultaat, want een scan door een Energiebespaarder van Ruimte-OK wees uit dat het energieverbruik per vierkante meter in vergelijking met andere scholen tamelijk laag is. "Dat was voor ons een aangename verrassing," zegt conrector Leon Geers, verantwoordelijk voor de bedrijfsvoering. "Bij zo'n groot gebouw moet je heel alert zijn op afwijkingen in het energieverbruik. Dit is een bevestiging dat we daar goed grip op hebben."

Katholieke Scholengemeenschap Etten-Leur

De Katholieke Scholengemeenschap Etten-Leur heeft een regionale functie. De gebouwen staan op een groot eigen terrein (zie foto maquette onderaan). Het hoofdgebouw huisvest het grootste deel van de leerlingen en het personeel. Het onderwijs is in leerjaren verdeeld in de vorm van leshuizen. Dat zijn fysiek onderscheidende plekken die in het hoofdgebouw zijn ondergebracht. Elk van de zes leshuizen heeft eigen voorzieningen, zoals werkplekken, een kantine, een eigen schoolplein en fietsenstallingen. Alleen de brugklassers hebben een eigen gebouw. "Je kunt een brugklasser vergelijken met een inwoner uit een klein dorpje, die voor het eerst in de stad komt. Ons hoofdgebouw is op het eerste gezicht zo groot en zo druk, dat dat overweldigend kan zijn voor die jonge leerlingen. Daarom hebben we al jaren een eigen gebouw voor de brugklassers. Daarvoor werd een oude basisschool op 500 meter afstand van het hoogfdgebouw gebruikt. Die hand als nadeel dat er onvoldoende verbinding was met het hoofdgebouw. Daarom hebben we sinds 2016 voor hen een nieuw eigen gebouw. Dat is transparant, met goede zichtlijnen. Het biedt daardoor een gevoel van veiligheid."

Geers ziet de bedrijfsvoering als één integraal gebeuren, bestaande uit de elementen onderwijs, personeel, facilitaire zaken, ICT en financiën. Hij stuurt op optimaal onderwijsresultaat. Dat is alleen te bereiken als leerlingen en personeel hun dingen ongehinderd kunnen doen en als ze zich daarbij comfortabel voelen. "De kern is dat je kijkt naar wat er nodig is om goed onderwijs te geven. Dat begint bij goed gekwalificeerd personeel en geschikte lesruimtes. Verwarming, koeling en luchtkwaliteit maken daar ook deel van uit. Beperking van het energieverbruik helpt om het allemaal betaalbaar te houden. Want het is de kunst om ervoor te zorgen dat je die voorzieningen treft op zo'n manier, dat alles aan het eind van de rit onder aan de streep in balans is."

Advies van buitenaf

Bij het vorm geven van het gebouwbeheer wordt regelmatig een beroep gedaan op adviesbureaus. De KSE is een eenpitter en als organisatie niet groot genoeg om de kennis van alle aspecten van gebouwbeheer zelf in huis te halen. Bij het samenstellen van het meerjaren onderhouds plan heeft adviesbureau HEVO meegekeken. Voor concrete technische aanpassingen wordt altijd de hulp ingeroepen van specialisten, zoals voor het vervangen van de verlichting, het reduceren van het energiegebruik door aanpassingen aan de verwarmingsinstallatie, etc.

Op hoofdlijnen heeft de KSE een duidelijke visie op hoe ze met de gebouwen verder willen. Een belangrijk uitgangspunt daarbij is dat er niet meer wordt bijgebouwd. Het hoofdgebouw is ruim genoeg om alle leerlingen te herbergen. Als er andere onderwijskundige eisen worden gesteld of als er vanwege een verouderde ruimtelijke indeling verbouwingen nodig zijn, zal dat binnen het huidige pand gebeuren. "Doordat wij brede gangen hebben en werken met leshuizen met elk een eigen kantine, hebben wij gemiddeld 9,4 vierkante meter per leerling. Dat is erg veel, want het landelijk gemiddelde is 6 vierkante meter. We verwachten bovendien dat ons leerlingenaantal iets zal teruglopen. Dan zou het niet handig zijn om nog meer meters bij te bouwen."

Kwestie van lange adem

In aanmerking genomen dat bij de bouw van het hoofdgebouw in 1973 geen aandacht was voor het energieverbruik, doet de KSE het ronduit goed. In 2009 - 2010 is er een grote verbouwing geweest, waarbij het dak en de gevels zijn geïsoleerd en een ventilatiesysteem is aangebracht. In de jaren daarna zijn twee van de vijf leshuizen gerenoveerd. Daar is onder anderen energiezuinige verlichting aangebracht. Ook wordt veel energie bespaard met een nieuwe installatie om het douchewater bij de zes gymzalen te verwarmen. Met 900 zonnepanelen wordt sinds enkele jaren ongeveer eenderde van de elektrische energie opgewekt. Op dit moment worden er plannen gemaakt om alle verlichting in het gebouw stapsgewijs te vervangen door energiezuinige varianten. In 2024 worden alle radiatoren vernieuwd. Ook staat er weer een modernisering van één van de leshuizen op stapel.

In het terugdringen van het energieverbruik is een grote stap gezet door nieuwbouw van het brugklasgebouw. De brugklassers zaten voorheen in een oud gebouw op 500 meter afstand van het hoofdgebouw van de school. Door te kiezen voor energiezuinige nieuwbouw in plaats van een kostbare renovatie van het oude brugklasgebouw wordt enorm veel geld bespaard. Leon Geers: "Wij zien het brugklasgebouw niet eens terug op de energierekening, zo weinig energie gebruikt het. Dat willen we natuurlijk overal. Maar doordat wij zo'n groot complex hebben kunnen we niet alle maatregelen die we zouden willen nemen in één keer uitvoeren. Door dat op logische momenten te doen, als onderdeel van andere werkzaamheden, zijn we het meest kostenefficiënt. Het duurt dan misschien wat langer, maar zo komen we ook waar we willen zijn."

Deze praktijkervaring is opgesteld vanuit het ondersteuningsprogramma ‘Scholen besparen Energie’. Dit 2-jarige programma ondersteunt schoolbesturen in 2019 en 2020 bij het nemen van eenvoudige en laagdrempelige maatregelen om energie te besparen.

In bovenstaande praktijkcasus is invulling gegeven aan een aantal van de 10 maatregelen waarmee scholen aan de slag kunnen. Voor een volledig overzicht van de tips wordt verwezen naar de website www.scholenbesparenenergie.nl.

scholen besparen energie klein
 

Hulp nodig? Bel de Helpdesk 085-3032602.  Hulp nodig  op locatie? Vraag de energiebespaarder aan via www.scholenbesparenenergie.nl.

Body Tabs
Type gebouw

VO

Aantal leerlingen dat van de verduurzaming profiteert

2500

Actief betrokken

Schoolbestuur
Directie
Facilitair medewerkers

Oorspronkelijk bouwjaar betrokken gebouwen

1973

Jaar van de verduurzaming

2009 - ...

Aantal m2 BVO

Hoofdgebouw 21.000
Brugklasgebouw 3.300

Gebruikte hulpmiddelen

PVE Frisse scholen
Energiebespaarder Jeroen Paas

Positief betrokken marktpartijen
Type maatregelen

Gebouw beheren
Isoleren
Monitoring
Energie opwekken
Quick wins
Verwarmen
Verlichting
Ventileren

Ons team staat klaar voor uw vragen

Heeft u een vraag naar aanleiding van een van de praktijkervaringen of heeft u niet gevonden wat u zocht? Neem dan gerust contact met ons op.

Contact opnemen